Optimot. Consultes lingüístiques - Llengua catalana

por

prep
1 [finalidad] per, per tal de. Se levanta pronto por no llegar tarde, es lleva d'hora per no fer tard.
2 [en favor de] per. No hace nada por nadie, no fa res per ningú.
3 [elección, inclinación] per. Votar por el ganador, votar pel guanyador.
4 [hacia] vers, envers. Mostrar afecto por los niños, mostrar afecte envers els nens.
5 [con nombre, o adjetivo] [causa] per. Lo hizo por necesidad, ho va fer per necessitat. Lo condenaron por traición, el condemnaren per traïció.
6 [con infinitivo] pel fet de, perquè. Le regañaron por llegar tarde, el van renyar perquè havia arribat tard.
7 [a causa de] per, per culpa de, a causa de. No vinimos por la lluvia, no vam venir per (o per culpa de, o a causa de) la pluja.
8 [medio, procedimiento] per. Llegó por correo, arribà per correu.
9 [en la multiplicación] per. Dos por tres, dos per tres.
10 [modo] per. Por escrito, por orden, per escrit, per ordre.
11 [paso] per. Conducir por la izquierda, conduir per l'esquerra. Cruzar por el puente, travessar pel pont.
12 [con ocasión de] per. Llegaremos por Pascuas, arribarem per Pasqua.
13 [durante] a. Llámame por la noche, truca'm a la nit.
14 cada. La biblioteca abre por las tardes, la biblioteca obre cada tarda.
15 [no es tradueix]. Se quedará en mi casa por una temporada, restarà a casa meva una temporada.
16 [en un cambio o equivalencia] per. Lo uno por lo otro, una cosa per l'altra. Te cambio tu pluma por la mía, et canvio la teva ploma per la meva.
17 [precio] per. Lo vendió por una miseria, ho va vendre per una misèria.
18 [sustitución] en comptes de, en lloc de. Vino por su hermano, va venir en comptes del seu germà.
19 [consideración] per. Dar por hecho, donar per fet. Le tienen por loco, el tenen per boig.
20 [papel, función] com a. Poner por ejemplo, posar com a exemple.
21 [pendiente de una acción] per. Todavía está por hacer, encara està per fer. Piso por alquilar, pis per llogar.
22 [reparto] per. Tocan a media docena por cabeza, toquen a mitja dotzena per cap.
23 [distribución temporal] el, la. Les pagan a tanto por hora, els paguen a tant l'hora.
24 [en detalle] per. Punto por punto, punt per punt. Caso por caso, cas per cas.
25 por eso es por lo que és per això que. Por eso es por lo que me cogieron, és per això que em van agafar.
26 por lo... que de tan... que. No pude llegar por lo cansado que estaba, no vaig poder arribar de tan cansat que estava.
27 por que [para que] perquè, per tal que, a fi (o a fi i efecte) que. Se fue por que las cosas mejoraran, se'n va anar per tal que les coses milloressin.
28 por... que per... que. Por más listo que sea, caerá, per més llest que sigui, caurà.
29 por qué per què. No sé por qué no se calla de una vez, no sé per què no calla d'una vegada.
30 por si [por si acaso] si de cas, per si de cas, si per cas. Llamé por si quería algo nuevo, vaig trucar per si de cas volia res de nou.
Enciclopèdia Catalana
Abreviacions